فتق دیسک کمر

پارگی‌ و بیرون‌زدگی‌ دیسک‌ بین‌ مهره‌ای‌ در اثر از هم‌ گسیختگی‌ ناگهانی‌ یا تدریجی‌ رباطها و بافتهای‌ حمایتی‌ اطراف‌ دیسک‌ بین‌ مهره‌ای‌ )بالشتک‌هایی‌ که‌ مهره‌های‌ستون فقرات را از هم‌ جدا می‌کنند) ایجاد می‌شود. دیسک‌های‌ بین‌مهره‌های‌ گردن‌ یا کمر بیشتر از سایر جاهای‌ ستون‌ فقرات‌ دچار این‌ مشکل‌ می‌شوند. جابجایی جسم صفحه‌ای بین مهره‌ای ممکن است به صورت پرولاپس، فتق، پارگی یا بیرون‌زدگی دیسک بروز کند.

فتق دیسک کمر زمانی اتفاق می‌افتد که یک قطعه از غضروف جدا کننده مهره‌ها در ستون فقرات به سمت ریشه عصب یا نخاع بیرون بزند. این حالت بسیار دردناک است و آغاز درد ممکن است ناگهانی یا تدریجی باشد.

معمولی ترین مشخصه فتق دیسک کمری، کمر درد با انتشار به قسمت های پایین ، باسن و زیر زانو در امتداد عصب سیاتیک است

فتق دیسک بین مهره ای

 معمولی ترین مشخصه فتق دیسک کمری، کمر درد با انتشار به قسمت های پایین ، باسن و زیر زانو در امتداد عصب سیاتیک است

اقدامات زیر جهت کاهش درد کمر موثر می باشند:

1.       اجتناب کردن از در معرض سرما بودن در طی ورزش.

2.       حفظ وزن مناسب

3.       استفاده از پارچه لوله شده کمری یا بالش برای نشستن

4.       انجام هر گونه ورزش باید مطابق با نظر فیزیوتراپیست باشد.

5.       در طی ایستادن طولانی، یک پا را روی پله یا چارپایه قرار دهید .

6.       استفاده از گرما و سرما

7.       استفاده از شکم بند یا کمربند طبی جهت محدود کردن حرکات اضافی کمر طبق دستور پزشک.

لطفا به دستورات زیر پس از عمل دیسک کمر توجه فرمائید :

Ø      از بخیه های محل عمل مراقبت بعمل آورید.

Ø      محل بخیه ها را خشک و تمیز نگه داشته و یا پانسمان خشک روی آنرا بپوشانید.

Ø      در صورت بروز هر گونه علائم مربوطه به عفونت نظیر، تب، قرمزی، محل زخم، ترشح از محل بخیه ها و تورم و سفت شدن محل زخم ، و زیاد شدن درد به پزشک خود اطلاع دهید .

Ø      دستورات پزشک را در مورد بلند کردن اشیاء ، بالا رفتن از پله ، رانندگی، ورزش، کارهای بدنی، فعالیت جسمی و بازگشت به محل کار را رعایت فرمائید .

Ø      از پوشیدن کفش های پاشنه بلند خودداری نمائید.

Ø      فعالیت را به تدریج و در حد تحمل افزایش دهید، از فعالیت هایی که باعث کشیدگی و خمیدگی فقرات می شود خودداری نمائید .

Ø      از رانندگی، ایستادن و نشستن بمدت طولانی، پس از عمل جراحی خودداری نمائید .

Ø      در موقع خواب از تشک مناسب و سفت استفاده نمائید .

Ø      ورزش هایی که مخصوص تقویت عضلات شکم و لگن می باشند انجام دهند (مطابق با نظر فیزیوتراپیست. )

Ø      در صورت بروز سردرد شدید و ترشح مایع شفاف یا کمی زرد رنگ از پانسمان فوراً به پزشک خود اطلاع دهید .

Ø      هر گونه ضعف عضله ، بی حسی ، مورمور شدن را به اطلاع پزشک خود برسانید.

Ø      اختلاف عمل روده ممکن است برای چند روز پس از عمل بصورت تهوع، نفخ شکم و یبوست مشخص شود که باید اطلاع داده شود.

Ø      بی اختیاری و مشکل تخلیه روده یا مثانه را به اطلاع پزشک خود برسانید .

Ø      دستورات دارویی پس از ترخیص را طبق دستور پزشک مصرف نمائید از مصرف بی رویه داروها خصوصا مسکن خودداری نمائید.

Ø      به بیماران توصیه می شود وزن مناسب را حفظ کند زیرا اضافه وزن بدن فشار زیادی روی قسمت تحتانی کمر ایجاد می کند.

کمر درد ناشی از پرولاپس دیسک

شناخت و درمان های ورزشی  

v     شیوع : این عارضه غالبا افراد جوان و میانسال دیده می شود .

v     علامت : درد در یک طرف کمر یا یک پا که با گذشت زمان بهبود پیدا نمی کند . نیز احساس بی حسی ، تورم یا سردی در پای مبتلا .

درمان فیزیوتراپی :

برای درمان تمرینات کیگونگ ( Qigong exercises ) را به مبتلایان توصیه می شود.

تذکر این نکته لازم است زمانی باید به این تمرینات مبادرت نمود که با ماساژ درد در ناحیه ی کمر تسکین یابد .

۱- حرکت استخوان مفصل ران ( Hip bone moving exercise ) :

به پشت دراز بکشید و پاها را صاف کنید . حالا پای چپ خود را با کمک پای راست به پایین بکشید این کار را با انضباض و بالا کشیدن پای راسا انجام دهید در این حالت لگن سمت چپ پایین و لگن سمت راست بالا می رود . این تمرین را برای هر طرف ۳۰ - ۲۰ ار انجام دهید .

۲- پا به زمین زدن ( Foot stamping ) :

            به پشت دراز بکشید و زانوی یک پا را تا جایی که ممکن است خم کنید و بلند نمایید . با این پا طوری لگد بزنید تا پا صاف شود سپس آنرا منقبض کرده و پایین آورید . این تمرین را  ابتدا با ی سالم انجام دهید سپس با پای مبتلا به تعداد ۵۰ - ۲۰ بار .

۳-  به شکم دراز بکشید دستها را  در زیر شانه ها روی زمین قرار دهید و روی دستها بلند شوید تا نیم تنه تان بلند شود و کمر به عقب خم شود.

۴- به شکم دراز بکشید و دستها را در کنار بدن قرار دهید . سر و گردن و تنه فوقانی را همراه با دست ها را از پشت بلند کنید و پا ها را نیز از پشت بلند کنید . حالت گهواره مانند بگیرید زانو نباید خم شود و حدود یک دقیقه این پوزیشن را حفظ کنید .